ΟΙΚ2005 Μικροοικονομική Θεωρία ΙΙΙ

Σκοπός του Μαθήματος

Σκοπός της τρίτης ενότητας στη σειρά των μαθημάτων της Μικροοικονομικής Θεωρίας, είναι να κατανοήσουν οι φοιτητές την έννοια της γενικής ισορροπίας στις αγορές των αγαθών και υπηρεσιών μιας οικονομίας η οποία λειτουργεί υπό καθεστώς τέλειου ανταγωνισμού. Χρησιμοποιόντας ένα απλό υπόδειγμα ανταλλαγής, παρουσιάζεται πως η ύπαρξη τέλειου ανταγωνισμού οδηγεί στην αποτελεσματική προσφορά και κατανομή των παραγωγικών συντελεστών που διαθέτει η οικονομία μεταξύ των εναλλακτικών τους χρήσεων, καθώς και στην αποτελεσματική διανομή των αγαθών και υπηρεσιών που παράγει μεταξύ των μελών της. Επίσης, παρουσιάζεται πως ο μηχανισμός των τιμών, μέσα από την ύπαρξη τέλειου ανταγωνισμού στις αγορές των εισροών και των εκροών, διασφαλίζει την επίτευξη της αποτελεσματικής κατά Pareto ισορροπίας στην οικονομία.

Κατά την διάρκεια του μαθήματος, αναλύονται επίσης οι δύο βασικοί λόγοι που το σύστημα της ελεύθερης αγοράς αποτυγχάνει να επιτύχει την αποτελεσματική κατά Pareto ισορροπία. Συγκεκριμένα, παρουσιάζεται πως η ύπαρξη εξωτερικών επιδράσεων στην παραγωγή και κατανάλωση των αγαθών παραβιάζει τις κατά Pareto συνθήκες αποτελεσματικής ισορροπίας και αναλύονται οι πιο σημαντικοί θεωρητικοί τρόποι εσωτερίκευσης τους μέσα στο σύστημα της ελεύθερης αγοράς. Στην συνέχεια παρουσιάζεται πως η κατανάλωση μη-ανταγωνιστικών αγαθών (δημόσια αγαθά) επηρεάζει την αποτελεσματική προσφορά των αγαθών και υπηρεσιών μιας οικονομίας και αναλύονται οι εναλλακτικοί τρόποι χρηματοδότησης και παροχής τους σε καθεστώς τέλειου ανταγωνισμού.

Το μάθημα ολοκληρώνεται δικαιολογόντας την κρατική παρεμβαση στο σύστημα της ελεύθερης αγοράς, προκειμένου η οικονομία να επιτύχει την αποτελεσματική γενική ισορροπία στις αγορές των αγαθών και υπηρεσιών που παράγουν και καταναλώνουν τα μέλη της (καταναλωτές και παραγωγοί). Η έννοια της κοινωνικής ευημερίας και τα κριτήρια κοινωνικής επιλογής και κατανομής της μεταξύ των μελών μιας οικονομίας παρουσιάζονται αναλυτικά εισάγοντας την συνάρτησης κοινωνικής ευημερίας καθώς και των εναλλακτικών θεωρητικών της προσεγγίσεων. Τέλος, παρουσιάζεται πως μεταβάλλεται η γενική ισορροπία υπό καθεστώς αβεβαιότητας ή ύπαρξης ατελών αγορών για τα αγαθά και τις υπηρεσίες που παράγονται.