Ο σκοπός του μαθήματος είναι να αναπτύξει τις βασικές αρχές της Μικροοικονομίας. Αναλύονται σε βάθος η συμπεριφορά του καταναλωτή και του παραγωγού, η δομή και η αποτελεσματικότητα των αγορών, ο ρόλος της αβεβαιότητας και του κινδύνου στις επιλογές των οικονομικών μονάδων, η μέτρηση της κοινωνικής ευημερίας και οι στρεβλώσεις που προκαλούνται από την λειτουργία των αγορών.

Περίληψη του Μαθήματος -----Μαργαρίτα Τζίνιους

Ι) Επανάληψη του γραμμικού υποδείγματος παλινδρόμησης:

1. Άλγεβρα μήτρων.

2. Βασικές υποθέσεις και ιδιότητες του γραμμικού υποδείγματος. Ο μέθοδος των ελάχιστων τετραγώνων (OLS). Πόσο ρεαλιστικές είναι οι υποθέσεις;

ΙΙ) Πρόσθετα θέματα του γραμμικού υποδείγματος παλινδρόμησης

1. Έλεγχος γραμμικών περιορισμών.

2. Ψευδομεταβλητές.

3. Ασυμπτοτική θεωρία και ασυμπτοτικές ιδιότητες των εκτιμητριών OLS.

III) Η μέθοδος των βοηθητικών μεταβλητών (instrumental variables)

  1. Σφάλματα μετρήσεως.
  2. Συστήματα ταυτοχρόνων Εξισώσεων.
  3. Εκτίμηση με την μέθοδο των βοηθητικών μεταβλητών.
  4. Ο έλεγχος του Hausman.
  5. Εισγωγή στην GMM.

ΙV) Η Μέθοδος της Μέγιστης Πιθανοφάνειας.

1. Συνάρτηση πιθανοφάνειας και ιδιότητες της εκτιμήτριας MLE.

2. Optimization algorithms.

3. Εφαρμογή στο γραμμικό υπόδειγμα παλινδρόμησης.

4. Εφαρμογή στα υποδείγματα με διχοτομημένες μεταβλητές (binary choice models).

5. Το υπόδειγμα Tobit (εάν υπάρχει χρόνο).

6. Έλεγχος μη-γραμμικών περιορισμών: τα κριτήρια του λόγου πιθανοφανειών, του Wald και του πολλαπλασιαστή Lagrange.

V) HΜέθοδος των γενικευμένων ελάχιστων τετραγώνων (GLS).

1. Ετεροσκεδαστικότητα:

1.1 Συνέπειες της ετεροσκεδαστικότητας.

1.2 Έλεγχος ετεροσκεδαστικότητας: Goldfeldt-Quandt, White.

1.3 GLS με γνωστή W.

1.4 GLS με άγνωστη W.

2. Αυτοσυσχέτιση:

2.1 Συνέπειες της αυτοσυσχέτισης

2.2 Έλεγχος αυτοσυσχέτισης: Durbin-Watson, πολλαπλασιαστή του Lagrange.

2.3 Εκτίμηση όταν W είναι γνωστή.

2.4 Εκτίμηση όταν W είναι αγνωστή.

3. Φαινομενικά μη συνδεόμενες παλινδρομήσεις

VI) Χρονολογικές σειρές(μονομεταβλκητές)

 

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

Goldberger A. (1991) A course in Econometrics, Harvard University Press.

Greene W. (2008) Econometric Analysis, MacMillan.

Kmenta J. (1986) Elements of Econometrics, MacMillan

Stock J. and M. Watson (2003) Introduction to Econometrics, Addison Wesley

Verbeek M. (2008) A guide to Modern Econometrics, Wiley.

Μάθημα: Ανάλυση Χρηματαγορών

Διδάσκων: Χρυσοβαλάντης Γαγάνης

 

Α. Σκοπός του Μαθήματος

 Σκοπός του μαθήματος είναι να παρέχει στους φοιτητές τα απαραίτητα εφόδια προκειμένου να κατανοήσουν τις χρηματοοικονομικές έννοιες και τα εργαλεία των χρηματαγορών και κεφαλαιαγορών. Θα παρουσιαστούν οι βασικές μεθοδολογίες και ο ρόλος των θεσμών για τη λειτουργία της αγοράς. Θα εισάγει τους φοιτητές στις εξελίξεις του χρηματοπιστωτικού συστήματος και στα νέα χρηματοοικονομικά εργαλεία προκειμένου να ποσοτικοποιήσουν και να διαχειριστούν τους κινδύνους σε ένα διεθνοποιημένο περιβάλλον.

B. Δομή των Διαλέξεων

 1η Διάλεξη: Το Χρηματοπιστωτικό Σύστημα

  • Η ροή των χρηματοοικονομικών πόρων

  • Μορφές χρηματοπιστωτικών οργανισμών

  • Χρηματοπιστωτικές αγορές

  • Θέματα πιστωτικής πολιτικής και εξελίξεις στις χρηματαγορές και κεφαλαιαγορές

 Προτεινόμενη Βιβλιογραφία 1ης Διάλεξης:

  • Bodie Z., Kane A. and Marcus A., 2002, Investments, McGraw Hill

  • Fabozzi F., ed., 1989, Portofolio and Investment Management, Probus Publisher

  • Fabozzi F. and Zarb F., 1986, Handbook of Financial Market, Dow Jones Irwin, Homewood

  • Mc Inish T., 2000, Capital Markets a Global Perspective, Blackwell

     

2η Διάλεξη: Θεσμικό Πλαίσιο των Αγορών Κεφαλαίου και Εποπτεία

  • Διεθνείς εξελίξεις και θεσμικές διαμορφώσεις στις αγορές

  • Η εποπτεία στην αγορά κεφαλαίου

  • Θεσμικό πλαίσιο της ελληνικής κεφαλαιαγοράς

Προτεινόμενη Βιβλιογραφία 2ης Διάλεξης:

  • Dermine J. and Hillion P., 1999, European Capital Markets with a Single Currency, Oxford University Press

  • Dufey G. and Giddy I., 1994, The International Money Market, Englewood Cliffs

  • Προβόπουλος Γ. και Γκόρτσος X., επιμέλεια, 2004, Το νέο Ευρωπαϊκό Χρηματοοικονομικό Περιβάλλον, Εκδόσεις Σάκκουλας, Αθήνα

     

3η Διάλεξη: Αποτίμηση Αξιογράφων Ι

  • Γενικά χαρακτηριστικά Μετοχών

  • Τα μοντέλα προεξόφλησης των χρηματικών ροών (Discounted Cash Flow Models)

  • Το μοντέλο προεξόφλησης των μερισμάτων (Dividend Discount Model)

  • Το μοντέλο των Gordon – Shapiro

  • Μοντέλο πολλαπλών φάσεων εκτίμησης της αξίας μιας μετοχής

  • Προβλήματα κατά την εφαρμογή του μοντέλου  Gordon - Shapiro

  • Το μοντέλο προεξόφλησης των λειτουργικών καθαρών ροών (Present Value of Operating Free Cash Flow)

  • Το μοντέλο προεξόφλησης των λειτουργικών καθαρών ροών στη μετοχή (Present Value of Free Cash Flow to Equity)

  • Παράγοντες που επηρεάζουν τα αναμενόμενα κέρδη ανά μετοχή

     

4η Διάλεξη: Αποτίμηση Αξιογράφων ΙΙ

  • Γενικά χαρακτηριστικά ομολογιών

  • Η παγκόσμια αγορά ομολόγων

  • Αποδόσεις και αποτίμηση ομολογιών

  • Παράγοντες που επεξηγούν το επίπεδο των επιτοκίων. Θεωρία προσδοκιών (Fisher, 1896), θεωρία προτίμησης ρευστότητας (Hicks, 1939), θεωρία κατάτμησης της αγοράς (Culbertson 1957; Conard 1959), θεωρία προτιμήσεων βάση συνήθειας (Modigliani and Sutch, 1966)

  • Τύποι κινδύνου που αντιμετωπίζει ο κάτοχος μιας ομολογίας και στρατηγικές αντιμετώπισης

Προτεινόμενη Βιβλιογραφία 3ης  και 4ης Διάλεξης:

  • Don M. Chance,  1990, Default Risk and the Duration of Zero Coupon Bonds, The Journal of Finance, vol. 45, is.1, pp 265-274

  • Dichev I. D. and Piotroski J. D., 2001, The Long-Run Stock Returns Following Bond Ratings Changes, The Journal of Finance, vol. 56, is.1, pp 173-203

  • Chua J.H., 1984, A Closed Formula for Calculating Bond Duration, Financial Analysts Journal

  • Kliger D. and Sarig O., 2002, The Information Value of Bond Ratings, The Journal of Finance, vol. 55, is.6, pp 2879-2902

5η Διάλεξη: Θεωρεία Χαρτοφυλακίου Ι

  • Διαφοροποίηση και συντελεστής συσχέτισης

  • Διασπορά χαρτοφυλακίου και το εφικτό σύνολο

  • Ο αλγόριθμος της κρίσιμης γραμμής του Markowitz και περιορισμοί τύπου ανισότητας

  • Η αντικειμενική συνάρτηση. Επίλυση χωρίς περιορισμούς τύπου ανισότητας μέσω της συνάρτησης Lagrange. Επίλυση του αλγορίθμου με περιορισμούς τύπου ανισότητας και συνθήκες Kuhn Tucker.

6η Διάλεξη: Θεωρεία Χαρτοφυλακίου ΙΙ

  • Σύνθεση χαρτοφυλακίου κατά Sharpe

  • Η θεωρία της κεφαλαιαγοράς (Capital Market Theory)

  • Το χαρτοφυλάκιο της αγοράς (Market Portofolio)

  • Το θεώρημα διαχωρισμού κατά Tobin J.

  • Η γραμμή αγοράς αξιογράφου (Security Market Line)

7η Διάλεξη: Θεωρεία Χαρτοφυλακίου ΙΙΙ

  • Αλγεβρική απεικόνιση του υποδείγματος αποτίμησης περιουσιακών στοιχείων (Capital Asset Pricing Model, CAPM)

  • Εμπειρική διερεύνηση του υποδείγματος CAPM

  • Αλγεβρική απεικόνιση του υποδείγματος αντισταθμιστικής αποτίμησης κεφαλαιακών περιουσιακών στοιχείων (Arbitrage Pricing Theory, APT)

  • Εμπειρική διερεύνηση του υποδείγματος APT

  • Αμφισβήτηση της υπόθεσης ορθολογικής κεφαλαιαγοράς. Χρηματιστηριακές κρίσεις. Αμφισβητήσεις της τυχαιότητας των μεταβολών των τιμών: ημερολογιακά φαινόμενα, διαστρωματικές εξαρτήσεις.   

     

Προτεινόμενη Βιβλιογραφία 4ης – 7ης Διάλεξης:

  • Black F., 1972, Capital Market Equilibrium with Restricted Borrowing, Journal of Business, vol. 45, pp. 414-455

  • Black F., 1993, Beta and Return, Journal of Portfolio Management, vol. 19, is. 1, pp8-18

  • Dopfel, F.E., 2003, Asset allocation in a lower stock-bond correlation environment, Journal of Portfolio Management, vol. 30, pp. 25-38

  • Fama E. and MacBeth J., 1973, Risk, Return and Equilibrium. Empirical Test, Journal of Political Economy, vol. 81, is. 1, pp 607-636

  • Fama E., 1991, Efficient Capital Market II, Journal of Finance, vol. 46, is. 5, pp 1575-1617

  • Fama E. and French, 1992, The Cross section of Expected Stock Returns, Journal of Finance, vol. 47, pp. 427-65

  • Fama E. and French, 1993, Common Risk Factor I the Returns of Bonds and Stockw, Journal of Financial Economics, vol. 33, pp. 3-56

  • Fama E. and French, 1995, Size and Book-to-Market Factors in Earnings and Returns, Journal of Finance, vol. 50, is. 1, pp 131-155

  • Karanikas, E., G. Leledakis and E. Tzavalis, 2006, Structural Changes in Expected Stock Returns Relationships: Evidence from ASE, Journal of Business Finance and Accounting, vol. 33, is. 9 & 10, pp. 1610-1628

  • Markovitz H., 1952, Portofolio Selection, Journal of Finance, vol. 7, is. 1, pp 77-91

  • Sharpe W., 1964, Capital Asset Prices: A Theory of Market Equilibrium Under Conditions of Risk, Journal of Finance, vol. 19, is. 3, pp 425-442

8η Διάλεξη: Αξιολόγηση Απόδοσης Χαρτοφυλακίου

  • Το μέτρο του Treynor

  • Το μέτρο του Sharpe

  • Σύγκριση των μέτρων Treynor και Sharpe

  • Μέτρηση της διαφοροποίησης ενός χαρτοφυλακίου

  • Το μέτρο του Jensen

  • Το μέτρο m2

  • Ο δείκτης πληροφόρησης (information ration)

  • Προβλήματα σχετικά με τα μέτρα απόδοσης χαρτοφυλακίων

  • Οι ανωμαλίες της αγορά

 Προτεινόμενη Βιβλιογραφία 8ης Διάλεξης:

  • Treynor J., 1965, How to Rate Management of Mutual Funds, Harvard Business Review, February, pp 63-75

  • Sharpe W.F., 1964, Capital Asset Prices: A Theory of Market Equilibrium under Conditions of Risk, The Journal of Finance, vol. 19, is.3, pp 425-442

  • Sharpe W.F., 1992, Asset Allocation: Management Style and Performance Measure, Journal of Portofolio Management, vol. 18, is. 2, pp 1-14

 9η Διάλεξη: Παράγωγα  Χρηματοοικονομικά Προϊόντα (Financial Derivatives) Ι

  • Τα παράγωγα και η εξέλιξη τους

  • Προθεσμιακά συμβόλαια (Forward Contracts)

  • Συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης (Futures)

  • Συμφωνίες ανταλλαγής (swaps)

  • Αντιστάθμιση (Hedging)

  • Κίνδυνοι παραγώγων και χρηματοπιστωτικές κρίσης

  • Η έννοια της μόχλευσης και των πλασματικών ποσών επενδύσεων

  • Προσφορά χρήματος, παράγωγα και ρευστότητα

 10η Διάλεξη: Παράγωγα Χρηματοοικονομικά Προϊόντα (Financial Derivatives) ΙΙ

  • Δικαιώματα προαίρεσης μετοχών, ξένων νομισμάτων και λοιπών υποκείμενων τίτλων

  • Κατηγορίες δικαιωμάτων προαίρεσης

  • Χαρακτηριστικά των δικαιωμάτων προαίρεσης

  • Βασικές στρατηγικές δικαιωμάτων προαίρεσης

  • Εξειδικευμένα παράγωγα (hybribs)

11η Διάλεξη: Παράγωγα  Χρηματοοικονομικά Προϊόντα (Financial Derivatives) ΙIΙ

  • Το υπόδειγμα αποτίμησης δικαιωμάτων των Black και Scholes

  • Ευαισθησία των τιμών των δικαιωμάτων αγοράς και πώλησης, σε σχέση με τις μεταβλητές που καθορίζουν τις τιμές των δικαιωμάτων

  • Αποτίμηση των δικαιωμάτων σε μετοχικούς δείκτες, στο συνάλλαγμα και στα συμβόλαια μελλοντικής εκπλήρωσης

 Προτεινόμενη Βιβλιογραφία 10ης – 11ης Διάλεξης:

  • Hull, John C., 2008, Options, Futures and other Derivatives, Prentice Hall 7th edition

  • Mc Donald, R. L., 2006, Derivatives Markets, Addison Wesley 2nd edition.

  • Jarrow, R. A. and S. Turnbull, 2000, Derivative Securities, South-Western College Publishing.

  • Chisholm A., 2010, Derivatives Demystified: A Step by Step Guide to Forwards, Futures, Swaps and Options, Willey 2nd edition

  • Whaley R., 2008, Derivatives: Markets, Valuation and Risk Management, Willey

 12η Διάλεξη: Πιστωτικός Κίνδυνος

  • Μορφές χρηματοικονομικών κινδύνων

  • Το νέο σύμφωνο της Βασιλείας

  • Διαχείριση κινδύνου και τιτλοποίηση τραπεζικών απαιτήσεων.

  • Παράγωγα πιστωτικού κινδύνου (Credit Derivatives)

  • Ανταλλαγές πιστωτικού κινδύνου. Ανταλλαγές χαρτοφυλακίου δανείων (Loan Portofolio Swaps). Ανταλλαγές συνολικής απόδοσης (Total Return Swaps). Ανταλλαγές αθέτησης (Credit Default Swaps). Δικαιώματα προαίρεσης επί του χρέους (Credit Options). Τίτλοι πιστωτικής σύνδεσης (Credit Linked Notes). Collateralized Debt Obligations

     

Προτεινόμενη Βιβλιογραφία 12ης Διάλεξης:

  • Altman R., 1968, Financial Ratios, Discriminant Analysis and the Prediction of Corporate Bankruption, Journal of Finance, 23, 589-609

  • Das S. editor, 2000, Credit Derivatives and Credit Linked Notes, John Willey & Sons

  • Deancon J., 2004, Global Securitization and CDOs, John Willey & Sons

  • Fabozzi F. and F. Modigliani, 1992, Mortgage and Mortage-Backed Securities Markets, Harvard Business School Press

  • Golin J., 2001, The Bank Credit Analysis Handbook, John Willey & Sons

 

13η Διάλεξη: Παρουσίαση Εργασιών

 

Το μάθημα αυτό ασχολείται με θέματα μεθοδολογίας της Οικονομικής Επιστήμης και με σύγχρονες σχολές Οικονομικής Σκέψης ιδωμένες υπό το πρίσμα των μεθοδολογικών τους αρχών και της εξέλιξης της οικονομικής σκέψης. Η βιβλιογραφία είναι σχεδόν στο σύνολό της ξενόγλωσση. Η εξέταση του μαθήματος γίνεται με εξετάσεις, μία γραπτή εργασία, και μία παρουσίαση ενός κλασικού άρθρου στην τάξη. Ενδεικτικές θεματικές ενότητες: Μεθοδολογία: Aπαγωγή, Eπαγωγή, Λογικός Θετικισμός, Ινστρουμενταλισμός (Friedman), Popper, Kuhn, Lakatos. Νέα Θεσμική Σχολή και η Θεωρία της Επιχείρησης (Coase, Williamson). Νέα Αυστριακή Σχολή και η Θεωρία της Επιχειρηματικότητας (Hayek, Mises, Kirzner). Νέα Πολιτική Οικονομία (Downs, Buchanan, Tullock). Σχολή των Ιδιοκτησιακών Δικαιωμάτων (Coase, Alchian, Demsetz).